Eβδομαδιαία Πολιτική – Οικονομική – Ναυτιλιακή – Φιλολογική εφημερίδα στην υπηρεσία των Δήμων του Πειραιά και των νησιών

ΑΠΟΨΕΙΣ

ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΛΙΜΑΚΟΣ

ΤΣΑΚΑΝΙΚΑΔιανύομεν ήδη την περίοδον της Μ.Τεσσαρακοστής, μία περίοδος, που το χαρακτηριστικόν της γνώρισμα είναι η μετάνοια και είναι ο δρόμος επιστροφής στον Θεόν. Και όπως η άνοιξις είναι μία ανανέωσις της φύσεως, έτσι και ο άνθρωπος, όταν αποβάλλει τα πάθη του, ανανεώνεται, ξαναζωντανεύει και ως έλαφος διψώσα, πλησιάζει τον Χριστόν, για να πιεί το ύδωρ το ζων. Στο διάστημα αυτό, η Εκκλησία μας προβάλλει και εορτάζει την Δ΄ Κυριακήν των Νηστειών, την μνήμην του Αγίου Ιωάννου της Κλίμακος, ως φωτεινόν παράδειγμα πνευματικής ασκήσεως. Εορτάζεται και η οσιακή κοίμησίς του, στις 30 Μαρτίου.

Ο Άγιος Ιωάννης έζησεν περίπου τον 6ον – 7ον αιώνα. Εις τον μοναχικόν βίον εισήλθεν, εις ηλικίαν περίπου 16 ετών. Μόνασεν εις το μοναστήρι της Αγίας Αικατερίνης, υπό την καθοδήγησιν του Αββά Μαρτυρίου. Σε ηλικίαν 35 ετών απεσύρθη στην ερημίαν του Σινά και αφοσιώθηκεν στην προσευχήν και την μελέτην των Αγίων Πατέρων. Σε ηλικίαν 75 ετών, έγινεν ηγούμενος της Μονής. Ο Άγιος Ιωάννης ήταν μεγάλος μελετητής της ανθρώπινης ψυχής και σαν πνευματικός πατέρας οδήγησεν πολλές ψυχές στον Θεόν.

Άφησε δύο σπουδαία συγγράμματα την «Κλίμακα» (σκάλα) και τον «Λόγον προς Ποιμένα». Ο Άγιος φέρει την προσωνυμίαν «Κλίμακος», από τον τίτλον του έργου του.

Η Κλίμακα είναι πνευματικόν βιβλίον, μνημείον βυζαντινού πολιτισμού, Έχει μεγάλην θεολογικήν και φιλολογικήν αξίαν. Είναι ένα τέλειον σύγγραμμα, σε κομψή Ελληνική γλώσσα, γραμμένο με χάρη και μελωδικότητα. Πλούσιον σε εκφράσεις, εικόνες, παρομοιώσεις, μεταφορές, προσωποποιήσεις. Διακρίνεται για την λογοτεχνικήν του αρτιότητα

Η Κλίμακα είναι μία σκάλα, που οδηγεί τον άνθρωπον από την γη στον ουρανόν. Αποτελείται από τριάντα λόγους, για την αρετή, όσα είναι και τα σκαλοπάτια. Κάθε σκαλοπάτι είναι και μία αρετή, την οποία πρέπει να κατακτήσει ο αγωνιζόμενος άνθρωπος, για να φθάσει στην κορυφήν.

Στους τρεις πρώτους λόγους του, λέγει, ότι για να πλησιάσει ο άνθρωπος τον Θεόν, πρέπει να απορρίψει το κοσμικόν φρόνημα της ματαιότητας και ακολουθώντας τις διδαχές Του, να ενωθεί με Αυτόν. Σε όλα τα σκαλοπάτια της Κλίμακος, ο άνθρωπος συναντά τον Χριστόν και τον μιμείται.

Και τελειώνει με τις τρείς μεγάλες αρετές, που κατά τον Απόστολον Παύλον είναι «πίστις», «ελπίς», «αγάπη», μείζων δε τούτων η «ΑΓΑΠΗ». Η αγάπη είναι ο ακρογωνιαίος λίθος της Ορθοδοξίας. Χωρίς αγάπη, η σωτηρία είναι προβληματική.

Στην περίοδον του Τριωδίου ψάλλομεν και για μίαν άλλην αρετήν, την μετάνοιαν «Της μετανοίας άνοιξον μοι πύλας ζωοδότα…». Η μετάνοια είναι χάρισμα, είναι αρετή, που δίδει ο Θεός σε όσους την ζητούν με ταπείνωσιν. Αν συνοδοιπόρος στην ζωή μας είναι ο Κύριος, θα κατακτήσομε και άλλες αρετές, όπως είναι η υπακοή, η συγχώρησις, η μακροθυμία, ο σεβασμός, η υπομονή, η ταπεινότητα κ.ά. που καθιστούν τον Χριστιανόν αγαπητόν και στον Θεόν και στους ανθρώπους.

Ο δεύτερος λόγος του «προς Ποιμένα», απευθύνεται προς τον ηγούμενον Ιωάννην της Ραϊθώ, για να του επιστήσει την προσοχήν, ότι τα καθήκοντά του, τον καθιστούν ποιμένα πνευματικόν. (Από την έκδοσιν J R Μιgne).

Απευθύνεται σε όσους έχουν αναλάβει την ευθύνην να ποιμαίνουν ψυχές ανθρώπων, αυτοί πρέπει να κοσμούνται από πολλά χαρίσματα. Θα αναφέρομε ένα μικρό απόσπασμα.

«Ποιμήν είναι αυτός, που μπορεί να θεραπεύσει τα απολωλότα πρόβατα με την ακακίαν του, τον ζήλον του και την προσευχήν του.

Κυβερνήτης του πλοίου είναι αυτός, που απέκτησεν πνευματικήν δύναμιν από τον Θεόν και μπορεί, όχι μόνον από την τρικυμίαν, αλλά και από τη άβυσσον να ανασύρει και να σώσει το καράβι.

Ιατρός είναι εκείνος, που απέκτησε σωματικήν και πνευματικήν ανοσίαν και δεν χρειάζεται κανένα φάρμακον για την υγείαν του.

Διδάσκαλος είναι αυτός, που έλαβεν από τον Θεόν πνευματικόν βιβλίον, γραμμένον «διά δακτύλου Θεού» δηλ. διά της ενεργείας της θείας ελλάμψεως και δεν έχει χρείαν βιβλίου. Δε αρμόζει στους δασκάλους να διδάσκουν από βιβλία και χειρόγραφα, όπως ο ζωγράφοι, που αντιγράφουν από παλιούς πίνακες.

Δεν είναι σωστό ο λέων να βόσκει πρόβατα. Παρομοίως, δεν είναι ασφαλές ένας εμπαθής (άνθρωπος με πάθη), να κυβερνά άλλους εμπαθείς.

Άσχημον είναι η αλεπού να βρίσκεται μαζί με όρνιθες, Άσχημο είναι και ο ποιμένας να οργίζεται. Και η μεν αλεπού φονεύει όρνιθες, ο δε οργίλος φονεύει λογικές ψυχές».

Αγαπητοί μου Αναγνώστες, ας μιμηθούμε τον εορτάζοντα Άγιον, να αγωνιστούμε  και ημείς, με πίστιν και εμπιστοσύνην στον Κύριον,  για να μας ανεβάσει «η ουράνιος Κλίμακα» στην κορυφήν, εκεί όπου δεσπόζει η Αγάπη, για να αγαπάμε πρώτα τον Θεόν και μετά τους ανθρώπους, που είναι εικόνες Θεού.

ΜΕΤ΄ ΕΥΧΩΝ ΚΑΙ ΑΓΑΠΗΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ

Μαρία Τσακανίκα

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *