Eβδομαδιαία Πολιτική – Οικονομική – Ναυτιλιακή – Φιλολογική εφημερίδα στην υπηρεσία των Δήμων του Πειραιά και των νησιών

ΑΠΟΨΕΙΣ

“…ζητείται το ελιξίριο της ζωής”

καρβουνάςΠέρασαν άλλοι δώδεκα μήνες!

Αλήθεια, ξέρετε γιατί χρησιμοποιούμε το 12, και όχι κάποιον άλλο αριθμό;

Μπήκα στο διαδίκτυο να μάθω, και τώρα μοιράζομαι μαζί σας την πεμπτουσία των πηγών που χρησιμοποίησα, διαμορφωμένη καταλλήλως.

Χιλιάδες χρόνια οι ιερείς – μάγοι της Μεσοποταμίας ασχολήθηκαν με την αστρολογία και στην συνέχεια με την αστρονομία. Μελετούσαν τις φάσεις της σελήνης, ώσπου κατόρθωσαν να χωρίσουν το έτος σε δώδεκα σεληνιακούς μήνες, και τον μήνα σε τέσσερις εβδομάδες. Διαίρεσαν τον ημερήσιο χρόνο σε ώρες με την χρήση του ηλιακού ρολογιού, και προσδιόρισαν πολλές εκλείψεις του ήλιου και της σελήνης.

Το εργαλείο τους;

Η χρήση του εξηνταδικού συστήματος αρίθμησης.

Είναι μια μέθοδος που χρησιμοποιεί το 60 ως αριθμητική βάση αριθμών.

Χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από τους Σουμέριους την 3η χιλιετία π.Χ. και αναπτύχθηκε μετέπειτα από τους Βαβυλώνιους.

Αυτό το σύστημα εξακολουθεί να χρησιμοποιείται, υπό τροποποιημένη μορφή στην σύγχρονη εποχή, σε τομείς, όπως είναι η “ώρα” και οι υποδιαιρέσεις της, για την μέτρηση του χρόνου.

Χρησιμοποιείται επίσης στην τριγωνομετρία και στις γεωγραφικές συντεταγμένες.

Σε κάποιες περιοχές της Ασίας η μέτρηση των αριθμών γίνεται με τα δάκτυλα του ενός χεριού έως τον αριθμό 12.

Συγκεκριμένα ο αντίχειρας χρησιμοποιείται για να καταμετρήσει τις φάλαγγες των δαχτύλων (3 φάλαγγες ανά δάκτυλο εκτός του αντίχειρα, 3 Χ 4 = 12).

Εάν ένα χέρι μετρά επανειλημμένα έως το 12, ενώ τα δάχτυλα του άλλου χεριού κρατούν τον αριθμό των επαναλήψεων, προκύπτει το “εξηκονταδικό σύστημα” με βάση το 12, και το πολλαπλάσιο του, το 60 (12 Χ 5 = 60).

Ο αριθμός 60 έχει την δυνατότητα να κατανεμηθεί σε τμήματα από 30 λεπτά, σε 20 λεπτά, σε 15 λεπτά, 12, 10, 6, 5, 4, 3, 2, και 1 λεπτό (όλοι αυτοί οι αριθμοί είναι υποδιαιρέσεις του 60).

Οι Σουμέριοι λοιπόν μετρούσαν με βάση το 60δικό σύστημα αρίθμησης, διότι πίστευαν ότι ο αριθμό 6 είναι μαγικός. Αποτέλεσμα αυτού ήταν να έχουμε 2 Χ 6 = 12 μήνες.

Οι Έλληνες είχαν την δική τους βάση με αριθμό το δέκα (10), ωστόσο υπήρξε ισχυρή σύνδεση με το “εξηκονταδικό σύστημα”, που κατά την ελληνιστική, και αργότερα στην ρωμαϊκή εποχή συνεχίσθηκε η χρησιμοποίησή του.

Αυτή η σύνδεση όμως των δύο συστημάτων με την ανάπτυξη από τους Έλληνες των μαθηματικών και της τριγωνομετρίας ατόνησε.

Ο αριθμός δώδεκα λοιπόν ήταν σημαντικός αριθμός για τους Σουμέριους και αργότερα για τους Αιγυπτίους. Αυτός ήταν ο αριθμός της σειράς του σεληνιακού κύκλου σε έναν χρόνο, και ο αριθμός των αστερισμών του ζωδιακού κύκλου. Η μέρα και η νύχτα χωρίσθηκε σε 12 περιόδους και έτσι γεννήθηκε η ημέρα των 24 ωρών.

Και λίγα λόγια για τις γωνίες και τα τρίγωνα.

Οι Βαβυλώνιοι εφηύραν τον βαθμό που ορίζεται σε έναν κύκλο. Έτσι καθορίστηκε ο κύκλος να έχει 360 βαθμούς (μοίρες, κλίσεις ή γωνίες), και το έτος περίπου 360 ημέρες, ως εκ τούτου ο ήλιος “κινείται” περίπου στο μήκος της εκλειπτικής, κατά 1 βαθμό (μοίρα) την ημέρα, (σήμερα ξέρουμε πιο σωστά, ότι εκλειπτική είναι το μέσο επίπεδο κίνησης της γης γύρω από τον ήλιο).

Με την ακτίνα ενός κύκλου σχηματίζεται ένα εξάγωνο μέσα στον κύκλο με έξι ισόπλευρα τρίγωνα. Κατά συνέπεια το ένα έκτο του κύκλου σχηματίζει το “μέτρο της φυσικής γωνίας”.

Ο αριθμός έξι ήταν καθοριστικός, όπως είπαμε, για τους Σουμέριους, η δε υποδιαίρεση των γωνιών με το 60 φέρνει τον αριθμό 360 (6 Χ 60=360).

Οι Βαβυλώνιοι αστρονόμοι άρχισαν να καταγράφουν τα αστέρια από τον 14ο αιώνα π.Χ. Σιγά σιγά η αστρονομία άνθισε, και έγιναν κατανοητοί οι κύκλοι του ήλιου και της σελήνης, και μπόρεσαν να προβλέψουν ακόμη και τις εκλείψεις.

Η αστρονομία αναπτύχθηκε ακόμη περισσότερο από τους Έλληνες της Ιωνίας, όμως η μεγάλη εξάπλωση της Βαβυλωνιακής αστρονομίας επιτεύχθηκε με την κοσμοκρατορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

Επί ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, καθορίστηκε ότι η ώρα έχει 60 λεπτά και κάθε λεπτό 60 δευτερόλεπτα.

Σήμερα, 5.000 χρόνια μετά από τους Σουμέριους, συνεχίζουμε, κατά βάση, να χρησιμοποιούμε το εξηκονταδικό σύστημα για την διαίρεση του χρόνου, των ωρών, των λεπτών και των δευτερολέπτων.

Οι Σουμέριοι ήταν επίσης οι πρώτοι που χρησιμοποίησαν γραφή με χαρακτήρες που μοιάζουν με σφήνες, την σφηνοειδή γραφή.

Στην συνέχεια την υιοθέτησαν και άλλοι λαοί της Εγγύς Ανατολής, όπως οι Ακκάδιοι, οι Χετταίοι, οι Ασσύριοι, οι Πέρσες κ.α.

Για φαντάσου να βρεθεί σε κανένα αγγείο, εκεί στην Μεσοποταμία, η συνταγή για το ελιξίριο της ζωής, γραμμένη σε σφηνοειδή γραφή!

Ήταν πολύ προχωρημένος λαός, όλα να τα περιμένεις…

Και επειδή καινούργιος χρόνος έρχεται…

Ζούμε και με αυτή την ελπίδα!

Καλή Χρονιά σε όλους

Νίκος Καρβουνάς, Ιατρός Πνεμονολόγος

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *