Η ΠΙΚΡΑΓΓΟΥΡΙΑ ΤΗΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΟΡΑΗ…ΚΑΙ ΤΟ ΔΡΑΜΑ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΜΕ ΑΝΟΙΑ
Πάνω από τρία χρόνια είχε να συναντήσει την εξαδέλφη της, την Πολυξένη η θεία Κυριακούλα.
Καθισμένη στο μπαλκόνι της μονοκατοικίας της, η συνταξιούχος διδασκάλισσα, απολάμβανε ένα από τα τελευταία φθινοπωρινά απογεύματα του Νοέμβρη.
Μάζεψε τα δύο γαρύφαλλα, που άπλωναν τα κεφαλάκια τους στον ζεστό ήλιο, που έδυε και τα έβαλε στο νερό να ξεδιψάσουν. Η κακοκαιρία ΕΥΑ, είχε περάσει πάνω από τα φυτά της, αναποδογυρίζοντας μερικές γλάστρες. Ωστόσο, η εικόνα, που αντίκρισε, με σωρούς φύλλων και χώματα, στο δάπεδο, δεν την ενόχλησε τόσο, όσο η γυναίκα, που περπατούσε μετά βίας, υποστηριζόμενη από κάποια νεότερη κυρία, που τη συγκρατούσε με κόπο.
Ίσιωσε τα μακρινά γυαλιά της, η θεία Κυριακούλα και σουφρώνοντας τη μύτη της με τα μάτια μισόκλειστα, αναγνώρισε την εξαδέλφη της την Πολυξένη, που βάδιζε σέρνοντας τα βήματα της, ενώ η κόρη της, την κρατούσε από το μπράτσο…
Μέσα σε δευτερόλεπτα, η Κυριακούλα, είχε κατεβεί τις σκάλες και είχε προφθάσει τις δύο γυναίκες, που όπως της είπαν, επέστρεφαν από επίσκεψη στο ιατρείο κάποιου νευρολόγου της περιοχής.
Η Πολυξένη, προς τα τέλη της 8ης δεκαετίας της ζωής της, έπασχε από άνοια. Πριν καλά καλά προλάβει να τακτοποιήσει τις υποθέσεις της, ένας τραυματισμός στο κεφάλι από πτώση, επιδείνωσε την κατάσταση της, τόσο, ώστε δεν θυμόταν ούτε το όνομα της…
«Ο γέρος βλέπεις Κυριακούλα μου, συνήθως πάει από πέσιμο, όπως σοφά λέει ο λαός…», της είχε πει, η Πολυξένη, όταν ακόμα, μπορούσε να επικοινωνεί και να τηλεφωνεί.
Από τη στιγμή, που χτύπησε όμως, η υγεία της επιδεινώθηκε με ταχύ ρυθμό, ενώ το επόμενο ατύχημα, έδωσε στην ηλικιωμένη τη χαριστική βολή. Ένα κάταγμα στο ισχίο, την ανάγκασε να νοσηλευτεί για αρκετό καιρό. Ευτυχώς οι φροντίδες ιατρών και νοσηλευτών, είχαν κάνει το θαύμα τους και, η ταλαίπωρη γυναίκα, με τη βοήθεια βακτηρίας, κατόρθωσε να ξαναπερπατά με κόπο, πολύ σύντομα. Όταν όμως επέστρεψε στην κατοικία της, συνοδευόμενη από την κόρη της, μια πολύ δυσάρεστη έκπληξη, την περίμενε: Βρήκε την κλειδαριά αλλαγμένη και φυσικά την πόρτα κλειστή, χάρη στις ενέργειες του ανάλγητου γιού της. Άναυδη, η κόρη της, προσπάθησε να μαλακώσει τον πόνο της μάνας, την οποία ο γιός, που είχε την ψιλή κυριότητα του σπιτιού της, είχε πετάξει στην κυριολεξία έξω από το σπίτι της, όπου η ηλικιωμένη είχε επικαρπία, με τόσο βάρβαρο τρόπο και είχε ζήσει με το σύζυγο και τα παιδιά της όλη της τη ζωή…
Βλέπετε ο σημερινός βόρβορος της κοινωνίας, υποστηρίζεται από την έλλειψη παιδείας και την πολυπλοκότητα του νομικού μας συστήματος, που διυλίζει την τρίχα και προσπερνά την κάμηλον απρόσκοπτα. Έτσι ο καθένας αυθαιρετεί, εφόσον γνωρίζει ότι όποιος τολμήσει να αντιπαλέψει την παρανομία του, θα εμπλακεί σε χρονοβόρες, δαπανηρές και ψυχοφθόρες διαδικασίες. Η ρίζα του κακού όμως, ευρίσκεται αλλού. Όπως έγραφε κι ο Πλάτων, στο έργο του «Πολιτεία», «η αμάθεια γεννά την οίησιν και την θρασύτητα, μετά ταύτα την αναισχυντίαν. Όλα δε ταύτα αποκορυφούνται εις την ακολασίαν, η οποία πρώτον εκδηλώνεται με απείθειαν εις τους άρχοντας, έπειτα με ασέβειαν προς τους γονείς και τους πρεσβυτέρους, δια να καταλήξει εις την ασύστολον παράβασιν των νόμων και τέλος εις την εσχάτην αδιαφορίαν και περιφρόνησιν προς τους όρκους, τας συνθήκας και προς αυτούς ακόμη τους θεούς», (μετάφραση Ι. Πασά).
Αυτές οι σοφές γραμμές, αποτυπώνουν την αιτία, της ηθικής έκπτωσης, θεσμών και κοινωνίας, στη σύγχρονη Ελλάδα, με τις ευλογίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, από όπου πλέον εισάγουμε «πωλητισμό».
Όλα αυτά, διέκρινε η θεία Κυριακούλα, σε μια μόνον εικόνα καθημερινότητας, όπου ρεαλιστικά, φαινόταν η εγκατάλειψη των ηλικιωμένων και απέκδυση των, από κάθε υλικό περιουσιακό τους στοιχείο, με πρόσχημα την άνοια τους, από συγγενικά τους πρόσωπα, αλλά και άλλους πονηρούς είτε πρόκειται για φυσικά πρόσωπα, είτε για οργανισμούς και ιδρύματα.
Αλλά είναι η άνοια, πράγματι, ένας « ζωντανός θάνατος», όπως θέλουν κάποιοι να πιστεύουν;
Αν η παιδεία μας, βασιζόταν στον Πλάτωνα, σίγουρα όχι. Ουδείς δικαιούται να απεκδύει έναν ηλικιωμένο με άνοια από την αξιοπρέπεια του, με όσα τούτο συνεπάγεται.
Αν στα σχολεία μας, διδασκόταν η Αντιγόνη, θα καλλιεργείτο και από το σχολείο ο σεβασμός στην οικογένεια και τον άγραφο ηθικό Νόμο, όπως εμπνέεται από το θείο, το οποίο επίσης οι σύγχρονες κοινωνίες επίσης απαρνούνται. Αλλά σε αυτήν την περίπτωση τα σχολεία, θα τρέφαν πολίτες με κριτική σκέψη, από εκείνους, που ακόμη και της Πολιτείας τους Νόμους θα έκριναν. Διότι πάρα πολλές φορές, η εξουσία, επιβάλλει Νόμους αντίθετους με τον άγραφο ηθικό Νόμο, που πηγάζει από δίκαιο χιλιετηρίδων.
Πόσο χρήσιμοι είναι σε μια κοινωνία ποδηγετούμενη από αφροσύνη και ασέβεια, πολίτες με κριτική σκέψη, που πηγάζει από την αρχαία Ελληνική Γραμματεία;
Δίδαξε ο Σοφοκλής στην Αντιγόνη… Δύο κορίτσια, η Ισμήνη και η Αντιγόνη, από την ίδια μάνα και τον ίδιο πατέρα κι όμως τόσο διαφορετικά. Η μία υποτάσσεται στο Νόμο, των ανθρώπων, φοβισμένη, άβουλη. Η άλλη, θεωρεί ότι κανένας ανθρώπινος Νόμος, δεν στέκει υπεράνω του άγραφου ηθικού Νόμου, που πηγάζει από το θείο. Η μια προσκολλημένη στα εγκόσμια και τις χαρές της ζωής, η άλλη περιφρονεί ακόμα και το θάνατο, λέγοντας το περίφημο « είμαι πλασμένη να αγαπώ»…
Ωσάν την ταφή των νεκρών και το σέβας, που εξέλιπεν, η περιφρόνηση προς τους γονείς, αποτελεί πλέον κοινωνική τάση. Όταν μάλιστα ο ηλικιωμένος, δεν μπορεί πλέον να προσφέρει τίποτα στα παιδιά του, οδεύει συνήθως άμεσα προς την… ανακύκλωση! Οι δε σύγχρονες Αντιγόνες, που αγαπούν τους γονείς τους, έχουν να αντιπαλέψουν με την πολυπλοκότητα και αναλγησία, των θεσμικών οργάνων, που ουδεμία προτεραιότητά, δίδουν, στις ανάγκες του ηλικιωμένου, όταν η ζωή του, είναι μετρημένη και πλησιάζει στο τέλος. Κοντολογίς, αν σου τύχει ανάλγητος αδελφός, ή αδελφή και πρέπει να προστατέψεις τον ηλικιωμένο γονέα σου από την αυθαιρεσία του, θα πρέπει να διαβείς τις συμπληγάδες πέτρες, της νομοθεσίας και να εμπλακείς, σε μακροχρόνιες δικαστικές διαδικασίες, δαπανηρές και ψυχοφθόρες.
Σαν τα παιδιά, που κακοποιούνται από το συγγενικό περιβάλλον τους, ομοίως και οι ηλικιωμένοι. Είναι καιρός η Πολιτεία, να δώσει νέα διάσταση στο πρόβλημα. Να επιταχυνθούν οι διαδικασίες. Δεν επιτρέπεται ένα κακοποιημένο παιδί να περιμένει χρόνια, έως ότου δικαστεί ο βιαστής του, ούτε μια ηλικιωμένη κυρία να ταλαιπωρείται, επειδή η άνοιά της, έγινε πύλη εισόδου κακόβουλων και παράνομων ενεργειών.
Τελικά ευτυχώς, που υπάρχει Θεός. Από αυτήν την τιμωρία, ουδείς ξεφεύγει, σκεφτόταν η θεία Κυριακούλα, προσφέροντας νερό και γλυκό με το κουταλάκι, στην γυναίκα, με το εγκλωβισμένο άλλοτε αστραφτερό μυαλό, που τα μικρά υγρά ματάκια της, την κοιτούσαν με αγάπη και ευγνωμοσύνη. Μπορεί ο εγκέφαλος να πάσχει, αλλά η ψυχή, αισθάνεται τα πάντα καθαρά και τούτο, πολλοί ανάλγητοι απατεώνες, παραβλέπουν, λησμονώντας ότι έρχεται και η σειρά τους… Ούτε όσοι ασθενούν, ούτε όσοι αποθνήσκουν είναι ηλίθιοι, λέει η θεία Κυριακούλα. Ηλίθιοι είναι όσοι θεωρούν ότι ευρίσκονται στο απυρόβλητο της ασθένειας, του θανάτου και της θείας δίκης…
Μαρία Μπουκουβάλα
Ιατρός